Pygmee zeepaardje, Dudongs, WW2 vliegtuigwrak etc

Op het internationale vliegveld van Fiji kunnen we nog met de laatste Fiji dollars een stukje Adi chocolade kopen, oa de chili/lime. We vliegen van Fiji via Vanuatu naar Solomon Islands. In de hoofdstad Honiara hebben we een paar uur voordat we door gaan naar Munda. Even lunchen bij een populaire stek, Lime lounge, waar veel expats komen, op aanbeveling van de taxichauffeur. Het kleine vliegtuig vliegt een rondje naar verschillende kleine provincies, de tweede stop is Munda. Hier zijn de landingsbanen nog niet geasfalteerd, dus gevoelig voor weersomstandigheden, gelukkig is de regen van dit moment geen probleem. De enige lodge is op loopafstand van het vliegveld. We lopen door de hoofdstraat met 4 winkeltjes en een ATM en zijn er al, Agnes Lodge.

De Solomon eilanden zijn heel anders. Dicht bij Papoea en dat zie je direct aan de mensen, het straatbeeld en de klamme warmte. Donkere mensen die 'primitief' in een dorp in een houten huis leven meestal direct aan de zee. Geen auto's (behalve in de hoofstad Honiara en op 1 ander eiland), lopen of met de kano en soms een bootje met buitenboordmotor. Agnes Lodge in Munda bestaat al heel lang en er is ook een duikcentrum, gerund door een Australier, maar met lokale gidsen. Munda (en andere plekken in de Solomons) heeft een uitgebreide WW2 geschiedenis want er is hier hevig gevochten tussen de Japanners en de Amerikanen. Er is ook veel van terug te vinden, zeker onderwater waar veel vliegtuigwrakken liggen. De airstrip is door de Japanners aangelegd en er is overal in de bush half vergane luchtafweer installaties te vinden (maar wij zochten op de verkeerde plek). Voor het duiken zijn er ook veel riffen die gaaf en zeer gevarieerd zijn, zoals je ook in de Filipijnen ziet. Maar er komen hier ook wel eens tsunamis langs, wat op sommige plekken het koraal heeft aangetast, maar dat ook weer snel hersteld.

De eerste duik is op zo'n door een tsunami getroffen plek (5 jaar geleden), maar ziet er toch heel mooi uit, met veel variatie op de vierkante meter, naaktslakken, vis, gorgonen etc. De 2de en 3de duik maken we op 2 verschillende vliegtuigwrakken die gaaf en nog bijna in hun geheel op de zandbodem liggen. De eerste is pas 6 maanden geleden gevonden en ligt op 30m, en van de tweede is een hele documentaire gemaakt omdat de piloot de crash heeft overleeft en 15 jaar geleden zelf op het wrak heeft gedoken.

De volgende dag maken we een bijzondere duik. We varen naar een eiland en gaan aan wal en na een kort stukje door de bush komen we bij een gat met water van 2m rond dat de ingang van een grot blijkt te zijn. We dalen af in het donker (wel met lampen) eerst naar 18m en dat verder naar 35m. Er zijn mooie welvingen te zien van de grotwand en we zien zelfs een naaktslak. Dan weer omhoog tot zo'n 20m waar de grot uitkomt in de open zee. Het donkerblauwe licht boven een zandbodem is prachtig en laat nu net om het hoekje in een gorgoon een pygmee denise zeepaardje zitten! Verder is het een mooi begroeide steile wand waarlangs we langzaam omhoog gaan. Heel bijzonder om in de bush onder te gaan en zo'n 100 meter verder aan de andere kant van het eilandje in de open zee uit te komen.

Vanaf Munda vertrekken we naar Tetepare. Dit is een niet bewoond en ongerept eiland (10 bij 50 km), waar afstammelingen van de oorspronkelijke bewoners een ecolodge hebben opgezet. Ongeveer 200 jaar geleden zijn de laatste koppensnellers (want dat deden ze in die tijd nog) naar omliggende eilanden vertrokken oa doordat veel stamleden door dysenterie waren overleden. 10 jaar geleden is door afstammelingen van deze groep de Tetepare Descendant Association (TDA) opgericht met als doel het eiland op een verantwoorde manier te beheren. Zo is er een groot marinepark, geen houtkap en alleen de ecolodge waar maximaal 13 toeristen kunnen verblijven. Ook komen veel natuurwetenschappers uit met name Australie hier onderzoek doen en hopen nieuwe species te vinden, zowel op het land als in de omringende zee. Als eco-toerist kan je hier allerlei wandelingen en tochtjes maken en veel snorkelen. Zo is er de 'turtle rodeo' waarbij een ranger vanaf een bootje boven op de schildpad duikt en hem dan pakt en aan boord brengt om te taggen. Heel bijzonder om te zien. Er zitten hier overigens ontzettend veel schildpadden, de 'green turtle' en de 'hawksbill turtle' die je dan ook overal tijdens het snorkelen tegenkomt. De 'leatherback turtle' (de grootste soort) legt hier eieren op een aantal strandjes. Helaas zijn ze dit jaar wat aan de late kant, het eerste nest is net een dag geleden gevonden en daardoor kunnen we het 's nachts plaatsvindende gebeuren niet meemaken. Vanaf nu gaan rangers de stranden continue in de gaten houden door er een week te verblijven voordat ze worden afgelost. Overigens zijn de stranden hier flink ingekort door een tsunami van 2 jaar geleden. Daardoor moeten de nesten soms een stukje worden verplaatst om wegspoelen te voorkomen. Daarnaast worden de nesten ook afgedekt door een korf om te voorkomen dat de veel voorkomende 'monitor lizard' de eieren opeet.

Ook kan je een flinke wandeling maken door een ongerept tropisch bos naar een meer waar de zoutwaterkrokodil te zien is. Onderweg krijg je uitleg over gebruik van allerlei planten en bomen voor huizenbouw en als medicijn. Hoogtepunt is het snorkelen in de lagune voor de deur waar zeker 7 dudongs rondzwemmen. Daar zijn ook 2 babies bij, eentje van een paar maanden en een wat oudere. Met name 's morgens als ze grazend over de zandbodem gaan zijn de van zeer dichtbij te bekijken. En ze zijn ook best nieuwsgierig want ze cirkelen ook graag om je heen. In de lagune zit ook veel grote vis zoals vleermuisvissen, snappers, barracuda, haaien, roggen, 'bumphead parrotfish' enzovoorts. 's Avonds kan je de 'coconut crab' bekijken, tenminste als ze op de bite van een stuk kokosnoot zijn afgekomen. Het is de grootste landkrab die er bestaat en kan 80 jaar oud worden en tot 85 cm groot worden. Hij is hier beschermd maar wordt op veel ander plekken veel gevangen want hij schijnt heerlijk naar kokos te smaken. Wij zien die avond een kleintje van een paar cm en een wat grotere van ongeveer 25 jaar oud.

Verder maken we een tochtje met een bootje naar het andere punt van het eiland waar in een baai ongeveer 200 spinner dolfijnen zitten die graag voor de boot uitzwemmen en soms ver uit het water springen en draaien (spinnen). Je kan niet met ze snorkelen want dan gaan ze net buiten je gezichtsveld zitten. Op de terugweg zien we het echte ranger- en beheerwerk van dichtbij. Een groep vissers is in een voor vissen afgesloten gedeelte toch aan het vissen en ze hebben zich niet van te voren gemeld. Ze worden ter verantwoording geroepen en moeten verderop gaan vissen, maar niet eerder nadat de 'marine field manager' vanuit de ecolodge is opgehaald (1 uur varen). Bovendien moeten ze na het vissen de vangst komen laten zien, dat ook allemaal wordt bijgehouden om te monitoren wat de visstand is. Er is 1 diersoort dat veel voorkomt, maar door de mens is geintroduceerd: wilde varkens. Deze worden dan ook gejaagd en we krijgen van een tweetal rangers die daar mee bezig is 2 vers gevangen varkens mee, en ja hoor, 's avonds hebben we oa varkensvlees bij het diner. Tetepare is een mooi eco-juweeltje dat goed als voorbeeld kan dienen voor andere delen van de Solomons en daarbuiten.

Van Tetepare worden we met een bootje in ongeveer 3 uur naar onze laatste bestemming gebracht in de Solomons, Uepi Island resort (spreek uit als joepi). Uepi is een klein eilandje aan de rand van de grote Marovo lagune. Voor de deur is de Charapoana pass waar we gelijk de eerste duik maken. Hier cirkelen de grijze rifhaaien in de stroming terwijl wij als een vlaggetje aan het rif hangen en een adelaarsrog voorbij komt vliegen. De naaktslakken vallen wat tegen, weer de gewone species, al zien we ook een keer een mooie grote Glossodoris soort. Bijzonder is dat we de great hamerhead zien, iedereen is jaloers want ze zijn al een paar maanden niet meer gezien. Met snorkelen vanaf de duik jetty cirkelen de zwartpunt rifhaaitjes om je heen, toch wel eng als het er een stuk of 6 zijn en je iets naar beneden ook nog een paar grijze rifhaaien ziet. Zes mega doopvondschelpen zitten op een stukje van 2x2 meter op een diepte van 3 meter bij elkaar! Al met al dus een duik en snorkel paradijs. En dan heb ik bijna vergeten dat we ook nog gesnorkeld hebben met een manta, bij een cleaningstation 5 minuutjes met de boot vanaf het resort.

Het kleine resort heeft nu 16 gasten (max 30) die 's avonds aan tafel zitten en van het uitgebreide buffet genieten. Elke avond krab (mud crab), vaak crayfish (kleine kreeftachtigen), kokosnootrijst, pasta, kip, rundvlees, verzameling groenten (stir fry of bbq) en salade (bv de fris lichtzure paw paw) met soep vooraf en dessert na. Veel groenten wordt op eigen terrein gekweekt net als fruit, al komt er ook veel van naburige dorpen op andere eilanden in de lagune. Ja, het eten is verrukkelijk! Het zijn voornamelijk Aussies die hier komen, maar ook 3 Italianen. Een van hen is schelpenverzamelaar, hij duikt voornamelijk op zandplekken en zoekt naar bepaalde soorten, heel apart. Twee aussie vrienden zijn hier 18 jaar geleden ook geweest en zien duidelijk het verschil, nu zijn er veel minder grote pelagische vissen, haaien en leven op het rif. De resort eigenaren behandelen het eiland nu als een beschermd marine park, er mag oa niet gevist worden, waardoor het rif en het leven zich kan herstellen.

Als dit weekend alle gasten vertrokken zijn komt er voor 2 weken een grote groep doktoren, verpleegkundigen en assistenten uit de USA. Ze hebben het lege ziekenhuis dat er was verbouwd en opnieuw ingericht zodat ze nu echt de zieken kunnen behandelen. In mei (ze komen 2x per jaar) komen de eerste chirugen ook mee want dan is de OK klaar. Een goed voorbeeld van vrijwilligerswerk, opgestart door artsen die hier op vakantie waren en vonden dat ze veel meer voor de bevolking konden betekenen.

Voordat we naar onze laatste (land)bestemming Vanuatu gaan verblijven we 1 nacht in Honiara waar we de US war memorial bekijken en waar nog eens duidelijk wordt hoe hier tijdens WW2 tussen de Japanners en Amerikanen zwaar gevochten is. Het hotel heeft nog een leuk kabelbaantje om naar je kamer te komen.